Tarihin Duniyar Kimiyya: Yadda Bayanai Na Karya Ke Taimakawa Cibiyoyin Sadarwa Na Hankali
A ranar 3 ga Satumba, 2025, wata gagarumar sanarwa ta fito daga Jami’ar Fasaha ta Massachusetts (MIT) mai taken “3 Tambayoyi: Abubuwan Amfani da Marasa Amfani na Bayanai Na Karya a Hannun Cibiyoyin Sadarwa Na Hankali”. Wannan labarin, wanda Dakta Kalyan Veeramachaneni ya bayar, ya kawo mana wata sabuwar hanya ta fahimtar yadda ake koyar da cibiyoyin sadarwa na hankali (AI), wadanda suka kasance kamar kwakwalwa ta kwamfuta mai koyon abubuwa.
Menene Bayanai Na Karya?
Ka yi tunanin kana son koyar da kwamfutar ta san karen dabba ce mai gashin gashi, mai hudu, kuma mai gudu. Domin ta yi hakan, kana bukatar nuna mata hotuna da yawa na karnuka daban-daban. Amma idan babu isassun hotuna na gaskiya, ko kuma idan hotunan da ake da su basu da inganci, kwamfutar zata iya kasa koyo daidai.
A nan ne “bayanai na karya” ke shigowa. Bayanai na karya ba su ne hotunan karnuka na gaskiya ba. Maimakon haka, su ne hotunan da kwamfuta ta kirkira wanda suke kama da hotunan karnuka na gaskiya. Ka yi tunanin kamar wani mai zane ne mai fasaha ya yi maka zane mai kama da hoton ka, amma ba hotonka na gaskiya ba ne. Wannan ne ma’anar bayanai na karya – bayanai ne da aka kirkira ta hanyar kwamfuta, ba daga duniya ta gaskiya ba.
Me Yasa Muke Bukatar Bayanai Na Karya? (Abubuwan Amfani)
Dakta Veeramachaneni ya bayyana cewa bayanai na karya suna da matukar amfani saboda wasu dalilai:
-
Samun Bayanai Da Yawa: A wasu lokutan, samun isassun bayanai na gaskiya don koyar da AI yana da wuya. Misali, idan muna son koyar da AI ta gano cututtuka na wani nau’in da ba a gama nazari a kansu ba, babu isassun bayanan hotunan gaskiya. Amma ta hanyar kirkirar bayanai na karya, zamu iya samun adadi da yawa da kuma nau’ukan bayanai da muke bukata don AI ta koyi sosai.
-
Kariya Ga Sirrin Mutane: Wasu bayanai na gaskiya, kamar bayanan lafiya ko bayanai na banki, suna da matukar sirri. Ba za mu iya raba su ga kowa ba saboda kare sirrin mutane. Amma ta hanyar kirkirar bayanai na karya wadanda suka yi kama da na gaskiya, zamu iya amfani da su don koyar da AI ba tare da fallasa sirrin kowa ba. Ka yi tunanin kamar kana yin darasi kan yadda ake gudanar da kudi ta amfani da littafin aljihun karya wanda bai dauke da sunan kowa ba.
-
Babban Inganci: Bayanai na karya za a iya kirkira su da inganci da kuma daidaito da muke bukata. Idan muna son AI ta gane wani abu sosai, zamu iya kirkirar bayanai na karya wadanda suka nuna wannan abu a wurare daban-daban, kuma tare da hasken rana iri-iri, ko a kusurwoyi daban-daban. Hakan zai taimaka AI ta zama mai basira sosai.
Abubuwan Marasa Amfani (Kalubale) na Bayanai Na Karya
Ko da yake suna da amfani, akwai kuma wasu matsaloli ko kalubale game da bayanai na karya:
-
Kasancewar Ba Su Kamar Gaskiya Sosai Ba: Duk da cewa kwamfuta tana iya kirkirar bayanai masu kama da na gaskiya, amma ba za su iya dauke da duk wani yanayi na duniya ta gaskiya ba. Rayuwa ta gaskiya tana da abubuwa da yawa da ba za a iya kwafin su gaba daya ba. Don haka, wani lokacin, AI da aka koyar da bayanai na karya kadai, zata iya kasa gane abubuwa daidai a rayuwa ta gaskiya.
-
Yin Shirye-shirye Don Bayanai Na Karya: Wani lokacin, idan muka kirkiri bayanai na karya ta wata hanya, AI din da muka koyar da su tana iya zama kamar “mai ruɗi” – wato tana ganin abubuwa yadda muka nuna mata a cikin bayanai na karya, ba yadda suke a gaskiya ba. Hakan na iya sa ta yi kuskure a lokacin da ta gamu da bayanai na gaskiya.
Menene Gaba?
Dakta Veeramachaneni ya bayyana cewa binciken da ake yi a yanzu yana mai da hankali ne kan yadda za a iya kirkirar bayanai na karya wadanda suke da inganci sosai, kuma ba su da banbanci da na gaskiya. Haka nan, ana kokarin ganin yadda za a yi amfani da bayanai na karya da na gaskiya tare don samun mafi kyawun sakamako.
Ga Yara Masu Sha’awar Kimiyya:
Wannan labarin yana nuna mana cewa kimiyya ba ta karewa kawai a littafi ba. Yana bunkowa kullum. Cibiyoyin sadarwa na hankali (AI) na canza duniya, kuma yadda muke koyar da su ta hanyar bayanai (ko bayanai na karya) yana da matukar muhimmanci.
Idan kana son kasancewa daya daga cikin wadanda zasu kirkiri sabbin abubuwa a nan gaba, ka yi karatun ka sosai, ka nemi sanin yadda kwamfutoci ke aiki, kuma ka yi tunanin yadda za ka iya taimakawa wajen warware matsalolin da duniya ke fuskanta ta hanyar kimiyya. Ko da wani lokacin bayanan da muke da su basu ishe mu ba, zamu iya kirkirar sabbin hanyoyi kamar yadda ake kirkirar bayanai na karya. Wannan shine tunanin kimiyya – koyaushe neman hanyoyi daidai da kuma mafi kyau.
3 Questions: The pros and cons of synthetic data in AI
AI ta bayar da labari.
An yi amfani da tambayar da ke ƙasa don samar da amsa daga Google Gemini:
A 2025-09-03 04:00, Massachusetts Institute of Technology ya wallafa ‘3 Questions: The pros and cons of synthetic data in AI’. Da fatan za a rubuta cikakken labari mai dauke da karin bayani cikin sauki wanda yara da ɗalibai za su iya fahimta, don ƙarfafa yara su fi sha’awar kimiyya. Da fatan za a samar da labarin a Hausa kawai.