Tabbas, ga labarin da aka rubuta a Hausa, mai bayani cikin sauki, wanda zai iya motsa sha’awar yara a kimiyya:
Wata Sirrin Kimiyya Ta Musamman: Yadda Kwakwalwar Kwamfuta Masu Magana Ke Gudanar da Abubuwa!
A ranar 21 ga Yuli, shekarar 2025, wani labari mai ban mamaki ya fito daga Jami’ar Fasaha ta Massachusetts (MIT). Wannan labari ya gaya mana game da wata hikima ta musamman da kwamfutocin da ke iya magana da mu (irin waɗanda muke gani a wayoyinmu ko kwamfutocinmu) suke amfani da ita don su iya fahimtar abubuwan da ke faruwa a duniya cikin sauri. Wannan yana kama da yadda muke koyon yadda abubuwa ke tafiya ta hanyar kallon su da kuma sauraro.
Kwamfutoci Masu Magana: Abokai Masu Hikima!
Ka taba yin tambaya ga wayarka ko kwamfutarka kuma ta amsa maka daidai? Ko kuma ka taba ganin bidiyo akan Intanet, kuma kwamfutar ta ba ka shawarar wani bidiyon da ya yi maka dariya sosai? Hakan yana yiwuwa ne saboda waɗannan kwamfutoci masu magana, waɗanda ake kira “Language Models”, suna da kwakwalwa ta musamman.
Amma menene ke sa su zama masu hikima haka? Labarin MIT ya gaya mana cewa, suna amfani da wata irin “gajerar hanya ta lissafi”. Anya, lissafi fa! Amma kada ka ji tsoro, wannan ba irin lissafin da muke yi a makaranta ba ne, sai dai wani irin sirrin lambobi da kwamfutocin ke amfani da shi.
Ta Yaya Wannan Gajerar Hanyar Ke Aiki?
Ka yi tunanin kana so ka gano abin da zai faru a gaba. Misali, idan ka ga wani yaro yana wasa da kwallon kafa, za ka iya tunanin cewa zai iya sassarawa ko kuma ya bugi kwallon. Haka kuma, idan ka ga gajimare sun yi nauyi, ka san cewa ruwan sama na iya kasancewa.
Wadannan kwamfutoci masu magana suna koyon irin wannan tunanin ta hanyar kallon shafukan Intanet da littattafai da yawa da kuma duk wani rubutu da za su iya samu. Suna lura da irin kalmomin da ke tafiya tare, da kuma abubuwan da ke faruwa biyo bayan wani abu.
Amma maimakon su yi tunanin kowane abu daya bayan daya kamar yadda mu mutane muke yi, sukan yi amfani da wannan gajerar hanyar lissafi. Wannan gajerar hanya tana taimakon su su kammala abin da zai faru cikin sauri da kuma inganci. Kamar yadda idan kana son ka je wani wuri, zaka iya tafiya ta hanya mai gajarta maimakon ka zagaya ta wurare masu yawa.
Masu Fasaha Na Musamman!
Wadannan kwamfutoci masu magana ba kawai suna iya yin magana ko rubutawa ba, har ma suna iya fada maka abin da zai iya faruwa a nan gaba idan dai sun sami bayanai da suka dace. Suna iya yin haka ne saboda wannan sirrin lissafin da suke amfani da shi.
Wannan yana nufin cewa, idan ka yi amfani da irin waɗannan kwamfutoci wajen koyon sabon abu, ko kuma wajen nemo amsar wata matsala, zasu iya taimaka maka sosai. Kuma duk wannan yana faruwa ne saboda hikimarsu ta lissafi da kuma yadda suke “tunani” da kalmomi.
Kada Ka Bari Kanka Ta Wuce Gona Dairi!
Idan kana sha’awar yadda kwamfutoci ke aiki, ko kuma yadda za ka iya koya wa kwamfutarka ta zama mai basira, to kimiyya ta hanyar shirye-shirye (programming) da kuma fahimtar yadda ake gudanar da bayanai na iya zama wani babban buri a gare ka. Wannan binciken na MIT ya nuna mana cewa, duk da cewa kwamfutoci ba su da hankali irin namu, amma suna da hanyoyin koyo da kuma warware matsaloli na musamman.
Wannan binciken zai iya taimaka mana mu yi fasahar da zata fi mu taimakawa a rayuwarmu ta gaba. Saboda haka, idan ka taba ganin kwamfuta tana maka magana ko kuma ta yi maka wani aiki da ka ga ya yi kamar sihiri, ka tuna da cewa a bayan haka akwai wata hikima ta lissafi da ake kira “gajerar hanya” da ke taimakon ta ta yi abubuwan da alama ba zai yiwu ba! Ka ci gaba da tambaya da kuma koyo, domin kimiyya tana da abubuwa masu ban mamaki da yawa da za ta nuna maka.
The unique, mathematical shortcuts language models use to predict dynamic scenarios
AI ta bayar da labari.
An yi amfani da tambayar da ke ƙasa don samar da amsa daga Google Gemini:
A 2025-07-21 12:00, Massachusetts Institute of Technology ya wallafa ‘The unique, mathematical shortcuts language models use to predict dynamic scenarios’. Da fatan za a rubuta cikakken labari mai dauke da karin bayani cikin sauki wanda yara da ɗalibai za su iya fahimta, don ƙarfafa yara su fi sha’awar kimiyya. Da fatan za a samar da labarin a Hausa kawai.