Tabbas! Ga cikakken labarin da aka fassara zuwa Hausa, mai sauƙin fahimta ga yara da ɗalibai, kuma mai ƙarfafa sha’awa ga kimiyya:
Kwanan Wata: 29 Agusta 2025, 2:00 na rana
Labarin: Yadda Rufe Girman Bincike A Intanet Zai Taimaka Wa AI (Bots masu Cinye Bayanai)
Kun taɓa tambayar kanku yadda kwamfuta ko wayar salula ke samun bayanai da yawa da take amfani da su don amsa tambayoyinku ko samar muku da wani abu mai ban sha’awa? Ana kiran wannan tsari da “bincike” (crawling), kuma yana da alaƙa da yadda injuna ke “duba” shafukan yanar gizo domin tattara bayanai. Amma kuma, akwai wasu injuna na musamman da ake kira “AI bots” ko “bots masu cinye bayanai” da ke yin wannan aiki. Waɗannan bots ɗin ba kamar na yau da kullun ba ne, saboda suna amfani da bayanan da suka tattara don koyo da kuma zama masu hankali (AI – Artificial Intelligence).
A ranar 29 ga Agusta, 2025, wani kamfani mai suna Cloudflare ya ba da wani rahoto mai ban sha’awa da ya yi bayanin abin da ke faruwa a bayan kwamfuta. Sun yi nazarin yadda waɗannan bots masu cinye bayanai suke amfani da Intanet, kuma sun ga wasu abubuwa masu kyau da kuma masu ban mamaki. Bari mu yi ƙarin bayani a cikin sauƙi.
Me Ya Sa ake Binciken Intanet?
Kamar yadda ku kuke karatu a littattafai ko kuma ku koyi sabbin abubuwa a makaranta, haka ma kwamfutoci suna bukatar tattara bayanai don su koya. Akwai miliyoyin shafukan yanar gizo da ke Intanet, kamar dai yadda akwai miliyoyin littattafai a dakunan karatu.
- Bots na Bincike na Al’ada (Crawlers): Waɗannan kamar masu karatu ne na musamman da ke gudana a Intanet. Suna duba shafukan yanar gizo, suna tattara rubutu, hotuna, da duk wani bayani da ke ciki. Hakan ne ke taimaka wa injunan bincike kamar Google su nuna muku sakamakon da kuke nema.
- Bots masu Cinye Bayanai don Koyon AI (AI Training Bots): Waɗannan bots ɗin na musamman ne. Suna tattara bayanai kamar yadda na al’ada suke yi, amma kuma suna amfani da waɗannan bayanai ne don su koyi abubuwa da yawa. Suna nazarin yadda mutane ke magana, yadda ake gudanar da harkokin kasuwanci, da kuma yadda ake kirkirar abubuwa. Duk wannan yana taimaka musu su zama masu hankali da kuma iya samar da amsoshi masu ma’ana.
Wane Babban Matsala Cloudflare Ta Gano?
Rahoton Cloudflare ya bayyana wani abu mai ban mamaki da suka kira “The crawl-to-click gap”. Wannan yana nufin akwai babbar tazara tsakanin yadda waɗannan bots ɗin suke tattara bayanai (crawling) da kuma yadda suke amfani da waɗannan bayanai da gaske ko kuma yadda suke taimaka wa mutane (clicking).
- Masu Tattara Bayanai (Crawlers) Sun Yi Yawa: Cloudflare ta ga cewa yawancin bots masu tattara bayanai da ke ziyartar intanet ba sa taimaka wa mutane ko kuma ba sa yin abin da ya dace. Suna kawai tattara bayanai ne, ba tare da wani dalili mai kyau ba.
- Bots masu Koyon AI Sun Yi Cikakken Amfani da Bayanai: A gefe guda kuma, waɗannan bots masu koyon AI suna da matukar tasiri wajen tattara bayanai. Suna amfani da abin da suka samu don su zama mafi kyau wajen samar da sabbin abubuwa kamar rubutu, zane-zane, ko kuma amsoshin tambayoyi masu zurfi.
Me Ya Sa Wannan Ya Ke Da Muhimmanci Ga Kimiyya?
Wannan labarin ya nuna mana muhimmancin fahimtar yadda fasahar zamani ke aiki.
- Fahimtar Yadda AI Ke Koyonmu: Yana da kyau mu sani cewa wani lokaci, injuna na koyon abubuwa daga irin abin da muke bayarwa a intanet. Hakan na nufin, ya kamata mu kasance masu kula da abin da muke bayarwa ko kuma abin da muke faɗa a intanet.
- Kula da Tsaro da Gudunmawa: Cloudflare tana taimaka wa gidajen yanar gizo su kare kansu daga bots marasa amfani ko masu cutarwa. Wannan kamar kare gidanmu ne daga masu shigowa da ba bukata. Yana kuma taimaka wajen tabbatar da cewa bayanan da muke samu daga intanet na da inganci.
- Inuwar Saiwa Ta Gaba: Wannan nazari game da bots da AI yana buɗe hanyoyi da dama ga masu karatun kimiyya. Kuna iya zama wani wanda ya kirkiri bots masu kyau waɗanda zasu taimaka wa bil’adama, ko kuma wanda zai gano yadda za a kula da tsaron intanet.
Yaya Za Mu Ƙarfafa Sha’awar Ku Ga Kimiyya?
- Tambayi Tambayoyi: Kamar yadda bots ɗin ke tattara bayanai, ku ma ku tambayi tambayoyi game da abin da kuke gani. Yaya ake gina wayar hannu? Ta yaya intanet ke aiki?
- Karanta Kara: Littattafai, intanet, da kuma labaru kamar wannan duk tushen ilimi ne. Ku karanta game da kwamfutoci, kimiyyar kwamfuta, da kuma yadda ake gina injuna masu hankali (AI).
- Yi Gwaji (Na Sauki): Idan kuna da damar yin gwaje-gwaje masu sauƙi a gida ko a makaranta, ku yi su! Kimiyya tana koyan ta ta hanyar gwaji da kuma ganin abubuwa da kansu.
- Duba Abin Da Ke Faruwa a Kusa Da Ku: Yaya ake amfani da kwamfutoci a likitoci? Ta yaya ake sarrafa motoci? Yaya ake samun wutar lantarki? Duk waɗannan suna da alaƙa da kimiyya.
Wannan rahoto na Cloudflare yana gaya mana cewa Intanet wani wuri ne mai cike da sirrin da muke buƙatar mu fito da su. Ta hanyar fahimtar yadda waɗannan bots ɗin ke aiki, zamu iya zama masu hazaka wajen amfani da fasahar zamani don inganta rayuwarmu da kuma kirkirar sabbin abubuwa masu amfani. Ci gaba da bincike, ci gaba da koyo, kuma ku kasance masu sha’awar kimiyya!
The crawl-to-click gap: Cloudflare data on AI bots, training, and referrals
AI ta bayar da labari.
An yi amfani da tambayar da ke ƙasa don samar da amsa daga Google Gemini:
A 2025-08-29 14:00, Cloudflare ya wallafa ‘The crawl-to-click gap: Cloudflare data on AI bots, training, and referrals’. Da fatan za a rubuta cikakken labari mai dauke da karin bayani cikin sauki wanda yara da ɗalibai za su iya fahimta, don ƙarfafa yara su fi sha’awar kimiyya. Da fatan za a samar da labarin a Hausa kawai.