Tabbas, ga cikakken labarin da aka rubuta cikin sauƙi, wanda ya dace da yara da ɗalibai, don ƙarfafa sha’awar kimiyya a cikin Hausa:
BABI NA MUSAMMAN: Yadda Jami’ar Gwamnati Ke Koyar da “Duniyar Fasahar Hankali” Ta Hanyar Fahimta, Ba Jajircewa ba!
Ranar 18 ga Yulin shekarar 2025 ta kasance wata rana ta musamman ga ɗalibai sama da 55 da ke karatun injiniyanci a jami’ar gwamnati. A ranar ne suka samu damar shiga wani sabon tsarin koyarwa mai ban sha’awa game da “Fasahar Hankali,” wato Artificial Intelligence (AI). Maimakon kawai a ce su yi juyayoyi da karatu da yawa, malaman sun yi kokari su sa ɗalibai su fahimci yadda AI ke aiki, kuma hakan ya sa darasin ya zama mai daɗi da kuma mai amfani sosai.
Menene AI? Wani Abu Kamar Kwakwalwar Kwamfuta!
Kun san yadda kwakwalwar ku ke taimaka muku yi tunani, koyo, da kuma warware matsaloli? AI yana da irin wannan aiki ne, amma ga kwamfutoci da kuma na’urori. Yana koya wa kwamfutoci su yi irin abubuwan da ɗan adam ke yi, kamar:
- Gane abubuwa: Kamar yadda kuke ganin fuskar iyayenku ko dabbobi, AI na iya koyon gane hotuna ko bidiyo.
- Fassara harsuna: Kuna iya jin wani yana magana da wata yare da ba ku sani ba, sai ku yi amfani da Google Translate. Wannan AI ne ke yi!
- Samar da shawara: Lokacin da kuke son siyan wani abu akan Intanet, wani lokacin kwamfutar tana nuna muku wasu abubuwan da kuke so. Wannan kuma AI ne ke yi ta hanyar fahimtar abubuwan da kuke bukata.
- Yi wasanni: Wasu kwamfutoci na iya buga muku wasanni kamar chess ko wasannin bidiyo a matakin da ya fi ku. Wannan kuma AI ne.
Yadda Darasin Ya Bamba da Na Al’ada
Akwai nau’o’in koyo biyu ne kawai: ko dai a yi juyayoyi ko kuma a yi fahimta. A darasin AI na jami’ar, malaman sun fi mai da hankali kan fahimta.
- Juyayoyi (Rote Learning): Wannan yana kama da ka tara bayanai da yawa a kawunka ba tare da sanin me yasa suke haka ba. Misali, kamar ka haddace lissafin lissafi, amma ba ka san yadda ake samun amsar ba. Idan aka tambaye ka ta wata hanya dabam, sai ka kasa amsawa.
- Fahimta (Understanding): A nan kuwa, ba kawai ka haddace ba ne, sai ka kuma san yadda abubuwa ke faruwa da dalilin da yasa suke haka. Kamar yadda kake sanin cewa idan ka hada 2 da 2, sai ka samu 4, kuma ka san dalilin da yasa hakan ke faruwa. Wannan ne ya fi taimakawa wajen warware sabbin matsaloli.
Malaman wannan darasin sun shirya hanyoyi da dama domin ɗalibai su iya fahimta:
- Bayanan Gaske (Real-world Examples): Sun ba da misalan AI a rayuwar yau da kullum. Kamar yadda motoci masu tuka kansu (self-driving cars) ke amfani da AI, ko kuma yadda wayoyinku ke taimaka muku gane fuska ku buɗe wayar.
- Gwaje-gwajen Aiki (Practical Experiments): Ɗalibai ba kawai sauraro suke yi ba, sai dai su ma sun shiga sun yi ayyukan AI tare da malamansu. Sun koya yadda ake koya wa kwamfuta ta hanyar bata bayanai masu yawa.
- Tattaunawa da Tambayoyi (Discussions and Questions): An baiwa ɗalibai damar yin tambayoyi da yawa, kuma an tattauna yadda AI ke iya taimakawa ko kuma kawo wasu matsaloli.
Dalilin Da Ya Sa Haka Ya Zama Mai Muhimmanci Ga Yara
Kun yi tunanin yadda duniya za ta kasance a nan gaba? AI zai fi zama ruwan dare fiye da yadda muke gani a yanzu. Yana da matukar muhimmanci ku yara ku fahimci yadda ake gina waɗannan fasahohi, maimakon kawai ku zama masu amfani da su.
Idan kun fahimci AI, za ku iya:
- Kasancewa Masu Kirkire-kirkire: Kuna iya tunanin sabbin hanyoyin da za a yi amfani da AI don magance matsaloli a al’ummarmu, kamar tsabtace muhalli ko inganta kiwon lafiya.
- Samun Ayyukan Gaba: Gaba daya, masu kwarewa a fannin AI za su yi ta bukata a duniya. Koyon AI yanzu yana iya taimaka muku samun ingantacciyar sana’a a nan gaba.
- Fahimtar Duniyar Ku: Za ku iya fahimtar yadda kwamfutoci da na’urori ke aiki a kusa da ku, kuma ku yi amfani da su ta hanya mafi kyau.
Wannan tsarin koyarwa a jami’ar gwamnati yana nuna mana cewa kimiyya da fasaha ba sa bukatar mu haddace su ne kawai, sai ma mu fahimce su. Wannan shine hanya mafi kyau don sa ku yara ku ƙaunaci kimiyya da kuma zama masu nasara a duniya mai saurin canzawa.
Idan kuna sha’awar fasaha da yadda duniya ke aiki, kar ku yi kewar damar koyo game da AI. Yana nan a kusa da ku, kuma yana jira ku ku gano shi!
AI ta bayar da labari.
An yi amfani da tambayar da ke ƙasa don samar da amsa daga Google Gemini:
A 2025-07-18 00:00, 国立大学55工学系学部 ya wallafa ‘暗記ではなく理解を促す授業を目指した講義「人工知能」’. Da fatan za a rubuta cikakken labari mai dauke da karin bayani cikin sauki wanda yara da ɗalibai za su iya fahimta, don ƙarfafa yara su fi sha’awar kimiyya. Da fatan za a samar da labarin a Hausa kawai.