Tabbas, ga cikakken labari mai sauƙin fahimta da aka rubuta a Hausa, wanda zai iya ƙarfafa sha’awar yara ga kimiyya, bisa ga labarin da Telefonica ta wallafa:
Karka Zaba Ka Kalli Hasken Kabel na Fibre Optic! Me Ya Sa?
Shin ka taɓa ganin wani siririn kebul mai kyalli, wanda ake kira fibre optic cable? Wataƙila ka taɓa gani a gidanka lokacin da ake saka intanet, ko kuma a kan tituna inda suke samar da sadarwa. Waɗannan kabel ɗin suna da ban mamaki sosai, amma akwai wani abu da ya kamata ka sani game da su: kada ka yi ƙoƙarin kallo kai tsaye cikin su don ganin haske!
Amma me ya sa? Shin ba a ce sun yi amfani da haske ne wajen aikawa da bayanai ba? Gaskiya ne, amma ba kowane irin haske ba ne, kuma wannan hasken yana da tsanani sosai, kamar yadda za mu gani.
Fibre Optic: Wayarwaya da Haske!
Kafin mu ci gaba, bari mu fahimci abin da fibre optic ke nufi. Kalmar “fibre” tana nufin wani abu mai siriri sosai, kamar gashin kansa ko kuma irin wata fiber da ake amfani da ita wajen saƙa. “Optic” kuwa yana nufin komai da ya shafi gani ko haske.
Don haka, fibre optic yana nufin siririn igiyoyin gilashi ko filastik masu ƙirar gashi ko fiye da haka. Waɗannan siraran igiyoyin ne ake amfani da su don aika da bayanai cikin sauri kamar yadda iska ke tafiya. Abin da ke ban mamaki shi ne, maimakon amfani da wutar lantarki kamar yadda sauran wayoyi ke yi, waɗannan igiyoyin na fibre optic suna amfani da haske don aika da bayanai!
Yadda Haske Ke Tafiya a Cikin Kabel ɗin
Ka yi tunanin kana jefa wata ƙwallo a cikin wani dogon rami da ke da ginshiƙai a gefe. Duk lokacin da ƙwallon ta bugi gefe, sai ta koma wani gefe daban. Haka ma haske yake tafiya a cikin igiyar fibre optic. Sai ya yi ta tsalle-tsalle daga gefe zuwa gefe a cikin igiyar gilashin ko filastikin har sai ya isa ƙarshensa.
Wannan fasaha ce mai ban mamaki saboda haske yana tafiya da sauri fiye da kowace irin wutar lantarki. Saboda haka, bayanai kamar sakonni, hotuna, da bidiyoyi na iya tafiya daga wuri guda zuwa wani wuri da sauri kamar walƙiya!
Me Ya Sa Ba Ka Kamata Ka Kalli Cikin Kabel ɗin Ba?
Yanzu, ga dalilin da ya sa ba za ka taba kalli kai tsaye cikin wani kabel na fibre optic ba.
-
Hasken Yana Da Tsananin Gaske: Wannan hasken da ake amfani da shi ba irin hasken walƙiya ko fitilar allo ce kake gani ba. Hasken da ke tafiya a cikin fibre optic yana da tsananin gaske (powerful) saboda dole ne ya iya tafiya mai nisa sosai kuma ya zarce duk wata matsala da ka iya tasowa a cikin igiyar. Yana da yawa sosai har zai iya cutar da idonka.
-
Zai Iya Haskaka Idonka: Idan ka kalli kai tsaye cikin igiyar, za ka iya samun rauni a idonka wanda zai iya daukar lokaci kafin ya warke, ko ma har abada. Kamar yadda ba ka kalli walƙiya ko hasken rana kai tsaye ba, haka ma ba ka kalli hasken cikin fibre optic ba.
-
Ba Za Ka Ga Komai Ba: Duk da cewa ana amfani da haske, idan ka kalli wani kabel da yake aiki a bude, sai dai ka ga duhu. Wannan saboda an lulluɓe igiyoyin gilashin da wasu kayan da ke hana hasken fita daga waje. An tsara shi ne don hasken ya kasance a cikin igiya kawai.
Koyon Kimiyya Yana Da Dadi!
Kar ka manta, fasahar fibre optic wani ci gaba ne mai kyau sosai da kimiyya ta samar mana. Yana taimaka mana mu yi sadarwa da sauri da kuma amfani da intanet cikin sauƙi. Kuma duk wannan ya samu ne ta hanyar fahimtar yadda haske yake aiki.
Idan kana sha’awar yadda abubuwa ke aiki, da kuma yadda za a yi amfani da ilimin kimiyya wajen warware matsaloli da kuma kawo cigaba, to kimiyya tana da matuƙar ban sha’awa. Ka ci gaba da tambaya, ka ci gaba da bincike, kuma ka samu damar koyon sababbin abubuwa masu banmamaki kamar yadda fibre optic ya nuna mana!
Don’t expect to see light if you look at a fibre optic cable
AI ta bayar da labari.
An yi amfani da tambayar da ke ƙasa don samar da amsa daga Google Gemini:
A 2025-07-31 09:30, Telefonica ya wallafa ‘Don’t expect to see light if you look at a fibre optic cable’. Da fatan za a rubuta cikakken labari mai dauke da karin bayani cikin sauki wanda yara da ɗalibai za su iya fahimta, don ƙarfafa yara su fi sha’awar kimiyya. Da fatan za a samar da labarin a Hausa kawai.