Yadda Kwakwalwar Mu Ke Koyon Gani Da Idanu Biyu: Wani Babban Labarin Kimiyya Ga Yara
A ranar 15 ga Yulin 2025, wata cibiyar kimiyya mai suna Massachusetts Institute of Technology (MIT) ta fito da wani babban labari game da yadda kwakwalwar mu ke koyon gani da idanu biyu. Sun yi nazarin wannan tsari mai ban mamaki da kuma yadda yake taimakonmu mu yi rayuwa yau da kullum. Shin kun taba mamakin yadda kuke ganin abubuwa a fili kuma ku san nisan su? Wannan labarin zai bayyana muku sirrin hakan.
Menene Gani Da Idanu Biyu?
Ka yi tunanin kana so ka dauki ball. Idan ka yi amfani da idanu ɗaya kawai, zai yi wuya ka san wannan ball ɗin yana da nisa ko kuma yana kusa da kai. Amma idan ka yi amfani da idanu biyu, kwakwalwar ka tana samun bayanai daban-daban daga kowace ido, sannan ta hada su wuri guda. Wannan haduwa ce ke sa ka ga duniya cikin zurfi da kuma sanin nisan abubuwa sosai. Wannan shi ake kira “binocular vision” ko gani da idanu biyu.
Yadda Kwakwalwa Ke Shirya Wannan Babban Aiki
Masu binciken a MIT sun gano cewa, lokacin da jariri ya fara buɗe idanuwansa, kwakwalwar sa ba ta san yadda za ta yi amfani da bayanai daga idanu biyu ba tukuna. Abin kamar yadda sabon kwamfuta ke buƙatar shigar da shirye-shirye kafin ya yi aiki. Don haka, kwakwalwa tana yin wani aiki mai ban mamaki da ake kira “rewiring.”
“Rewiring” yana nufin kwakwalwa tana sake tsara hanyoyin sadarwarta. Tana karaɗe duk hanyoyin da bayanai daga idanuwan biyu ke zuwa, sannan ta sake haɗa su ta hanyar da ta dace. Za ka iya tunanin kwakwalwa tana da mazuba miliyoyin kwamfuta kanana (wanda ake kira neurons), kuma waɗannan mazuba suna bukatar yin sabbin hanyoyin sadarwa don su yi aiki tare.
Kwarewa Domin Samun Gani Mai Kyau
Abin mamaki shine, wannan “rewiring” ba ya faruwa sau ɗaya kawai. Jariri yana ci gaba da kwarewa kullun. Duk lokacin da ya ga wani abu da idanuwansa biyu, kwakwalwar sa tana kara samun kwarewa. Idan wani ido ya yi matsala ko kuma ba ya aiki yadda ya kamata, kwakwalwar tana da saurin canzawa don ta yi amfani da idon da ke aiki. Amma idan idanun biyu suna aiki lafiya, kwakwalwar tana da yawa don ta samu mafi kyawun gani.
Masu binciken sun yi amfani da kwaminisanci (computers) da kuma nazarin kwakwalwa don ganin yadda wannan tsari ke tafiya. Sun gano cewa, kwakwalwa tana kula da tsananin daidaito tsakanin bayanan da ke fitowa daga kowace ido. Idan akwai wani bambanci sosai, kwakwalwa tana yin gyare-gyare don ta rage wannan bambancin, wanda ke taimakawa wajen ganin duniya cikin kaifi.
Me Ya Sa Wannan Yake Da Muhimmanci?
Sanin yadda kwakwalwa ke gina gani da idanu biyu yana da matukar muhimmanci. Yana taimakonmu mu fahimci wasu matsalolin da yara ka iya fuskanta game da gani, kuma ya ba mu damar samun hanyoyin magance su tun suna ƙanana. Zai kuma iya taimakawa masana kimiyya su yi nazarin yadda za a inganta hangen ido ko kuma su taimaki mutanen da suka rasa gani.
Kammalawa Ga Matasa Masu Kimiyya
Wannan binciken na MIT ya nuna cewa, kwakwalwar mu wani waje ne mai cike da ban mamaki da kuma hazaka. Yana ci gaba da koyo da gyara kansa tsawon rayuwa. Ta hanyar nazarin irin waɗannan abubuwa, muna kara fahimtar duniyar da muke ciki da kuma yadda muke hulɗa da ita.
Idan kai yaro ne mai sha’awar kimiyya, ka san cewa akwai wurare da yawa kamar MIT da ke yin bincike mai ban mamaki. Kula da sha’awarka, karatu sosai, kuma ka shirya ka zama wani daga cikin masu gano sabbin abubuwa da za su taimaki duniya nan gaba! Kuna iya zama wanda zai gano yadda kwakwalwa ke tunani, ko kuma yadda za a gina jirgin sama mai sauri fiye da walƙiya! Kimiyya tana nan a shirye gare ku!
Connect or reject: Extensive rewiring builds binocular vision in the brain
AI ta bayar da labari.
An yi amfani da tambayar da ke ƙasa don samar da amsa daga Google Gemini:
A 2025-07-15 20:25, Massachusetts Institute of Technology ya wallafa ‘Connect or reject: Extensive rewiring builds binocular vision in the brain’. Da fatan za a rubuta cikakken labari mai dauke da karin bayani cikin sauki wanda yara da ɗalibai za su iya fahimta, don ƙarfafa yara su fi sha’awar kimiyya. Da fatan za a samar da labarin a Hausa kawai.