Wani Na’ura Mai Girma da Za’a iya Saka wa Jiki Zai Iya Ceto Marasa Lafiyar Ciwon Su
Labarin wata sabuwar na’ura da ta MIT ta kirkira wacce zata iya taimakawa masu fama da matsalar rashin sukari a jiki.
Wata sabuwar na’ura mai ban mamaki da aka kirkira a Jami’ar Fasaha ta Massachusetts (MIT) tana iya zama mafita ga mutanen da ke fama da matsalar rashin sukari a jiki saboda ciwon su. Wannan na’ura, wacce aka kirkira a shekara ta 2025, tana da karfin kare masu fama da ciwon su daga yanayi mai hatsari wanda ka iya haifar da rashin sukari a jiki, ko kuma wanda aka fi sani da hypoglycemia.
Menene Hypoglycemia?
Ga yara da dama, ciwon su na iya kasancewa wani abu da suke ji ko kuma a labaran da suke karantawa. Masu fama da ciwon su suna bukatar su yi taka tsan-tsan da abincin da suke ci da kuma maganin da suke sha don kula da adadin sukari a cikin jinin su. Idan sukari ya yi yawa, hakan ba shi da kyau. Idan kuma ya yi kasa sosai, wato hypoglycemia, hakan ma yana iya zama mai hatsari.
Hypoglycemia na iya faruwa ne idan wani ya sha maganin insulin da yawa, ko kuma idan bai ci abinci ba ko kuma ya yi motsa jiki fiye da yadda aka saba. Lokacin da sukari ya yi kasa sosai a jiki, mutum zai iya jin kasala, jiri, zufa, har ma ya rasa hayyacinsa. Wannan yana iya zama mai tsoro sosai, musamman ga yara.
Ta Yaya Wannan Na’ura Take Aiki?
Babban burin wannan sabuwar na’ura shi ne ta zama kamar wani “jarumi” ga masu fama da ciwon su. An yi mata tsari ne kamar karamar kwalba wacce za’a iya saka ta a karkashin fata. A ciki, tana da hanyoyi guda biyu masu ban sha’awa:
-
Yin Iwaculawa (Monitoring): Na’urar tana da kyawawan masu sa ido (sensors) da suke kallon adadin sukari a cikin jinin mutum a kullum. Kamar yadda ku kuke sa ido ga wasu abubuwa, ita ma tana sa ido kan sukari.
-
Bada Agaji (Delivery): Idan ta ga sukari ya fara kasa sosai, wato lokacin da hatsarin zai iya faruwa, sai ta yi wani aiki mai muhimmanci. Tana da wata karamar kwalba mai dauke da wani sinadari da ake kira glucagon. Wannan sinadari yana taimakawa wajen kara adadin sukari a jiki da sauri. Sai na’urar ta bada kadan daga cikin wannan sinadarin ta hanyar wata karamar allura (needle) da ta fito da kanta. Duk wannan yana faruwa ne ba tare da mutumin ya ji zafi ko ya san komai ba.
Me Ya Sa Wannan Ya Ke Da Muhimmanci?
Wannan na’ura tana da matukar muhimmanci saboda tana iya:
- Ceto Rayuka: Ta hanyar hana sukari yin kasa sosai, tana kare mutane daga yanayi mai hatsari da zai iya cutar da su ko ma kashe su.
- Bawa Mutane Amintaka: Masu fama da ciwon su da kuma iyalansu za su iya samun nutsuwa saboda sun san cewa akwai wani abu da yake kula da su.
- Sauƙaƙa Rayuwa: Ba sai an damu sosai ba ko kuma a dinga saka ido akai-akai. Na’urar tana yi muku aikin.
Babban Labari Ga Mai Son Kimiyya!
Wannan na’ura wani babban misali ne na yadda kimiyya da fasaha zasu iya canza rayuwar mutane. Tun daga yadda aka fara ganin matsalar ciwon su, har zuwa yadda masana kimiyya suke ta kirkirar hanyoyi don taimakawa mutane.
Ga ku yara masu tasowa, ku tuna cewa duk abubuwan ban mamaki da kuke gani, daga wayoyi zuwa jiragen sama har ma da wannan sabuwar na’ura, duk sun fara ne da wani tunani da kuma sha’awar sanin yadda abubuwa suke aiki. Ku ci gaba da tambaya, ku ci gaba da karatu, kuma ku ci gaba da kirkira. Wata rana, ku ma zaku iya yin irin wadannan abubuwa masu amfani ga duniya! Kasancewar ku masu sha’awar kimiyya zai iya bude muku kofofin kirkirar abubuwa marasa iyaka da zasu taimakawa mutane da kuma kasar ku.
Implantable device could save diabetes patients from dangerously low blood sugar
AI ta bayar da labari.
An yi amfani da tambayar da ke ƙasa don samar da amsa daga Google Gemini:
A 2025-07-09 09:00, Massachusetts Institute of Technology ya wallafa ‘Implantable device could save diabetes patients from dangerously low blood sugar’. Da fatan za a rubuta cikakken labari mai dauke da karin bayani cikin sauki wanda yara da ɗalibai za su iya fahimta, don ƙarfafa yara su fi sha’awar kimiyya. Da fatan za a samar da labarin a Hausa kawai.