Rasha Ta Rufe Intanet: Me Yasa Ba Mu Ga Abin Da Ke Faruwa Ba?
A ranar 26 ga Yuni, 2025, da misalin karfe 10:33 na dare, wata babbar kamfani mai suna Cloudflare ta sanar da wani abu mai ban mamaki: ‘Yan Intanet a Rasha ba za su iya shiga Intanet ta duniya ba! Wannan kamar labari ne daga fim mai ban mamaki, amma yana faruwa a zahiri. Bari mu kalli abin da hakan ke nufi da kuma yadda kimiyya ke taimaka mana mu fahimta.
Menene Intanet ta Duniya?
Ka yi tunanin Intanet kamar babban titin duniya ne wanda ke haɗa miliyoyin gidaje, makarantu, da kuma wuraren kasuwanci a duk faɗin duniya. Ta hanyar wannan babbar titin ne muke aika imel, kallon bidiyo, yin wasanni, da kuma samun bayanai iri-iri. Duk waɗannan abubuwa suna gudana ta hanyar wayoyi, kwamfutoci, da kuma na’urori masu yawa da ke aiki tare.
Me Ya Faru A Rasha?
Abin da ya faru a Rasha kamar yadda Cloudflare ta sanar shine, gwamnatin Rasha ta yanke shawarar rufe wannan babbar titin ta Intanet ga mutanen kasarsu. Wannan yana nufin cewa, kamar yadda Cloudflare ta bayyana, duk wani abu da ke tafiya ta hanyar Intanet ta duniya – kamar shafin Google, YouTube, Facebook, ko ma wasu gidajen yanar gizon da muka sani – ba zai iya isa ga mutanen Rasha ba, kuma ba za su iya shiga su ba.
Yaya Hakan Ke Faruwa Ta Hanyar Kimiyya?
Wannan ba aiki bane mai sauki, kuma kimiyya ce ta ba da damar a yi hakan. Ka yi tunanin Intanet kamar tsarin sufuri. Akwai hanyoyi da dama da bayanai ke tafiya, kamar ta jijiyoyin kwayoyin cuta (fibers) da ke ƙarƙashin teku, ko kuma ta tauraron dan adam.
Babban kamfanoni kamar Cloudflare suna da manyan cibiyoyin sadarwa da ke taimakawa wajen jigilar wannan bayanin. Suna da na’urori masu yawa da ke sarrafa inda bayanin zai tafi da kuma yadda zai tafi. Idan aka ce an rufe Intanet, hakan na nufin cewa gwamnatin Rasha ta yi amfani da irin wannan fasahar kimiyya don hana masu amfani da Intanet a cikin kasarsu samun damar zuwa wurare a wajen Rasha.
Zan iya amfani da misalin cibiyar zirga-zirgar jiragen sama. Duk jiragen sama dole ne su wuce ta wurin da aka tsara kafin su tashi ko su sauka. A Rasha, kamar yadda ake tunani, gwamnatin ta zama kamar wata cibiyar kula da zirga-zirgar jiragen sama ta Intanet, kuma ta hana jiragen da ke zuwa daga waje ko kuma masu niyyar zuwa waje isa wuraren da aka tsara.
Me Ya Sa Gwamnatoci Ke Yin Haka?
Dalilai na iya yawa. Wani lokacin, gwamnatoci na yin haka ne don su sarrafa irin bayanan da jama’a ke gani da kuma yadda suke sadarwa. Wani lokacin kuma, yana iya zama saboda wasu dalilai na siyasa ko tsaro.
Amfanin Kimiyya a Zamanin Yau
Wannan lamarin ya nuna mana irin ikon da kimiyya ke da shi a yau. Ta hanyar kimiyya, zamu iya haɗa duniya da juna, amma kuma ta hanyar kimiyya, za a iya ƙin wannan haɗin.
- Fahimtar Yadda Intanet Ke Aiki: Duk da cewa an rufe Intanet a Rasha, iliminmu game da yadda Intanet ke aiki, ta hanyar kwamfyutoci, da kuma hanyoyin sadarwa, wani mataki ne na kimiyya. Yana taimakonmu mu fahimci duniyar da muke ciki.
- Nazarin Tsaro: Yadda aka rufe Intanet a Rasha yana nuna muhimmancin nazarin tsaron kwamfyuta da hanyoyin sadarwa. Yadda ake sarrafa zirga-zirgar bayanai da yadda ake kare su daga masu kutse wani muhimmin fannin kimiyya ne.
- Bincike da Ci Gaba: Duk da wannan, masu bincike a fannin kimiyya na ci gaba da kirkirar hanyoyin da za a iya wuce duk wani katanga. Hakan na nufin cewa koyaushe akwai sabbin abubuwa da za mu koya da kuma kirkirarwa.
Ga Yaran Mu Masu Son Kimiyya
Yara da dalibai, wannan labarin ba wai kawai labarin duniya ba ne, har ma labarin yadda kimiyya ke tasiri ga rayuwar mu. Idan kun yi sha’awar kimiyya, za ku iya zama masu ilimin da za su taimaka wajen gina duniya mafi kyau, inda za mu iya amfani da fasaha don haɗa kanmu, ba don raba kanmu ba.
Duk lokacin da kuka ga wani abu da ke aiki a duniya, ko kwamfutar ku, wayarku, ko ma yadda ake samar da wutar lantarki, ku sani cewa kimiyya ce ke bayansu. Kuma wannan lamarin na Rasha ya nuna mana cewa, har ma da wadanda ke kokarin toshe Intanet, akwai mutanen da ke aiki da kimiyya don tabbatar da cewa gaskiya da bayanai sun isa ga kowa.
Ku ci gaba da tambaya, ku ci gaba da karatu, ku ci gaba da bincike. Kimiyya na jira ku!
Russian Internet users are unable to access the open Internet
AI ta bayar da labari.
An yi amfani da tambayar da ke ƙasa don samar da amsa daga Google Gemini:
A 2025-06-26 22:33, Cloudflare ya wallafa ‘Russian Internet users are unable to access the open Internet’. Da fatan za a rubuta cikakken labari mai dauke da karin bayani cikin sauki wanda yara da ɗalibai za su iya fahimta, don ƙarfafa yara su fi sha’awar kimiyya. Da fatan za a samar da labarin a Hausa kawai.