
“Adalci Ya Jima Da Ƙarewa”: Guterres Ya Yi Kira Ga Biya Ga Waɗanda Aka Yiwa Zamananci Da Mulkin Mallaka
A wani jawabi mai cike da tarihi, Babban Sakataren Majalisar Ɗinkin Duniya, António Guterres, ya yi kira mai ƙarfi ga ƙasashen duniya da su ɗauki matakin biya ga waɗanda aka zalunta ta hanyar bautar da mutane da mulkin mallaka. A jawabin da ya gabatar a ranar 30 ga Mayu, 2025, Guterres ya bayyana cewa “adalci ya jima da ƙarewa” ga waɗannan al’ummomin da suka sha wahala.
Ya jaddada cewa bautar da mutane da mulkin mallaka sun haifar da raunuka masu zurfi waɗanda har yanzu suna ci gaba da shafar al’ummomi a yau. Waɗannan raunukan sun haɗa da talauci mai yawa, rashin daidaito, da kuma wariya mai zurfi.
“Ba za mu iya watsi da gaskiyar cewa wadannan ayyukan sun bar tabo a cikin tarihin ɗan adam ba,” in ji Guterres. “Dole ne mu amince da munanan abubuwan da suka faru a baya kuma mu ɗauki matakan da suka dace don magance illolinsu.”
Guterres ya bayyana cewa biya ba kawai batun kuɗi ba ne, amma batun girmamawa, karɓuwa, da kuma warkewa. Ya yi kira ga ƙasashe da su tattauna hanyoyin da suka dace don biya, waɗanda za su iya haɗawa da:
- Biyan kuɗi: Bada kuɗi kai tsaye ga al’ummomin da abin ya shafa don tallafawa ci gaban tattalin arziki da zamantakewa.
- Afuwa: Ƙasashe su nemi afuwar jama’a a hukumance don ayyukan da suka aikata a baya.
- Mayar da kayayyakin tarihi: Mayar da kayayyakin tarihi da aka sace daga ƙasashen da aka yi wa mulkin mallaka.
- Shirye-shiryen ilimi: Ƙirƙirar shirye-shiryen ilimi don koyar da tarihi na bautar da mutane da mulkin mallaka, da kuma illolinsu na dogon lokaci.
- Ƙarfafa haɗin gwiwa: Ƙarfafa haɗin gwiwa tsakanin ƙasashe don magance rashin daidaito da ke ci gaba da wanzuwa.
Kiran da Guterres ya yi ya samu karɓuwa daga ƙungiyoyin kare haƙƙin ɗan adam da kuma shugabannin al’ummomi da abin ya shafa. Sun bayyana cewa wannan mataki ne mai mahimmanci wajen samun adalci da kuma warkar da raunukan da suka daɗe.
Duk da haka, akwai kuma wasu ƙalubale da ke gaba. Wasu ƙasashe sun nuna shakku game da ra’ayin biya, suna jayayya cewa yana da wahala a ƙayyade wanda ya cancanci karɓa, da kuma yadda za a aiwatar da shi.
Guterres ya amince da waɗannan ƙalubalen, amma ya jaddada cewa ba su kamata su hana yunƙurin samun adalci ba. Ya yi kira ga ƙasashe da su shiga tattaunawa mai ma’ana don nemo hanyoyin magance waɗannan matsalolin da kuma cimma yarjejeniya kan hanyoyin da suka dace don biya.
“Wannan ba zai zama aiki mai sauƙi ba, amma aiki ne da ya wajaba,” in ji Guterres. “Dole ne mu yi aiki tare don tabbatar da cewa an yi adalci ga waɗanda aka zalunta, kuma an ba su damar gina makoma mai haske.”
Kiran da Guterres ya yi na zuwa ne a wani lokaci mai mahimmanci, yayin da duniya ke ci gaba da fama da illolin wariyar launin fata da rashin daidaito. Yana ba da dama ga ƙasashe su nuna jajircewarsu ga haƙƙin ɗan adam da adalci, da kuma yin aiki don gina duniya mai adalci da daidaito ga kowa.
‘Justice is long overdue’: Guterres calls for reparations for enslavement and colonialism
AI ta ba da labarin.
An yi amfani da tambaya mai zuwa don samun amsa daga Google Gemini:
Human Rights ya buga ‘‘Justice is long overdue’: Guterres calls for reparations for enslavement and colonialism’ a 2025-05-30 12:00. Da fatan za a rubuta cikakken labari game da wannan labarin, gami da bayanan da suka dace, a cikin sautin kirki da mai sauƙin fahimta. Da fatan za a amsa da labarin Hausa kawai.